آداب و رسوم ازدواج در گیلان + عکس

مردم استان گیلان دارای آداب و رسومی زیبا هستند که این آداب نسل به نسل منتقل شده‌است. مراسم ازدواج در گیلان و شهر رشت نیز به دلیل ویژگی شادبودن مردم گیلان، حال و هوای ویژه‌ای دارد. البته گاهی این جشن ها و مراسمات محلی به دلیل زندگی مدرن امروزی و با مشکلات اقتصادی نادیده گرفته می‌شوند، اما بازخوانی آن‌ها که ریشه در تمدن و فرهنگ کهن استان گیلان  دارد، خالی از لطف نیست.

برای آشنایی با رسم عروسی شمالی ها و خصوصا گیلانی ها پیشنهاد می کنیم این مطلب را تا آخر بخوانید…

مراسم خواستگاری در گیلان

خواستگاری در استان گیلان در بعضی از مناطق هنوز ‌با آداب پیشینیان برگزار می‌شود و می‌توان خانواده‌هایی را یافت که به رسم قدیم پیوند زناشویی می‌بندند. خواستگاری گیلانی را « زن خواهی » می‌نامند . البته در برخی نقاط اصطلاحات دیگری هم برای آن بکار می برند؛ مثلا در نومندان تالش ایلچی و در دیلمان قاصد نامیده می‌شود.

این مراسم در دو مرحله انجام می شود. ابتدا مادر و خواهر داماد همراه با خانم‌های فامیل به خواستگاری دختر مورد نظر می‌روند و در صورت پسندیدن و به توافق رسیدن مراسم خواستگاری رسمی با حضور داماد و بقیه اعضای خانواده انجام می‌شود.

مراسم بله برون در گیلان ( صورت وَگیری یا صورت گرفتن )

خانواده‌های عروس و داماد بعد از مراسم خواستگاری، شبی را جهت برگزاری “ مراسم صورت گرفتن ” تعیین می‌کنند. از همه فامیل برای حضور در مراسم بله برون (صورت گرفتن) دعوت می‌شود تا بعدها کدورتی ایجاد نشود. پیشینیان به عنوان مهریه برای عروس علاوه بر مبلغی پول ، زمین ، مزرعه ، گاو ، ظروف مسی ، فرش و یک دست رختخواب هم مشخص می‌کردند که این رسم هنوز در میان برخی از خانواده‌ها پابرجاست.

در این مراسم بر روی یک کاغذ، طلا و جواهر و سایر وسایلی که داماد باید بخرد، نوشته می‌شود. نام کاغذ (صورت نامه) است و این صورت نامه باید به امضای بزرگان حاضر در مراسم برسد.

مراسم صورت گیری در گیلان در خانه عروس است. مهمانان مورد نظر خانواده داماد که معمولا افراد نزدیک و بزرگان فامیل هستند به صورت شفاهی برای این مراسم دعوت شده و در خانه عروس حاضر می‌شوند و در ابتدای ورود به خانواده عروس خانم تبریک می گویند. بعد از صرف چای و میوه و شیرینی در مورد تعیین مفاد قرارداد ازدواج صحبت می‌شود.

نشون اَکَرده (نشان کردن)

خانواده پسر در شب صورت گیری به همراه خود هدایایی از جمله یک انگشتر نامزدی ، روسری، خلعت (پارچه پیراهنی) ، ادکلن و … می‌آورند و در صورتی که جواب دختر مثبت باشد ، خواهر داماد روسری را بر سر عروس می‌گذارد و مادر یا خواهر داماد ، انگشتری را که به آن ” نشان ” گفته می‌شود، به انگشت عروس آینده می‌اندازند.

 مراسم جشن نامزدی در گیلان

بعد از صورت وگیری (صورت گرفتن) تاریخی را برای برپایی جشن نامزدی مشخص می‌کنند. در این جشن همه آشنایان را دعوت کرده و از مهمانان با چای و شیرینی و میوه پذیرایی می‌کنند.

رسم اسباب واچینی

پس از برگزاری جشن نامزدی مطابق قرار چند نفر از زنان فاميل به همراه عروس و داماد و خانواده آن‌ها به بازار رفته و طبق صورت نامه وسايل عروس خریداری می‌شود كه از آن جمله می‌توان قرآن كريم، طلا، چمدان، لباس، آينه و شمعدان و … را نام برد. در اين مراسم برای همراهان نيز چند تكه پارچه خريداری شده و به آن ها هديه داده می شود.

رسم چادر واوینی

مدتی بعد از مراسم اسباب واچينی و پیش از برگزاری مراسم عقد، مادر داماد همراه با یک خیاط ، عمه داماد و چند نفر دیگر به خانه عروس رفته و چادر عقد وی را برش داده و با نخ كوك می دوزند. در اين مراسم که چادر واوینی نام دارد، خياط یک شيرينی بر روی پارچه قرارداده و اولين قيچی را به پارچه می زند . عروس به همه شيرينی تعارف کرده و هركس به فراخور حال خود مقداری پول هديه می‌دهد که این پول در نهایت به خیاط داده می‌شود.

حنابندان یا خوانچه بری

حنابندان، مراسم مهمی است که در همه جاى استان گيلان با تفاوت‌هايى انجام می‌شود. این مراسم معمولا شب پيش از عروسى و در آخرین شبی که عروس به طور رسمی در خانه پدرش به سرمی‌برد، برگزار می‌شود.

با توجه به شرایط مالی خانواده‌ها در این مراسم با میوه و شیرینی، یا همراه با شام از میهمانان پذیرایی می‌شود. در شب حنابندان از خانه داماد حنا، شمع و شیرینی به خانه عروس می‌فرستند و وسایلی که در اسباب واچینی خریداری شده به حاضرین نشان داده و تقدیم عروس خانم می‌کنند، سپس در دست عروس و داماد حنا می گذارند و بقیه حنا را نیز میان حاضرین در مراسم می‌گردانند. البته اگر به دختری تعارف کردند نباید بردارد، چون در این صورت همه در گوشی می‌گویند او شوهر می‌خواهد!

مراسم عقدكنان در گیلان

در مراسم عقدكنان ، عروس چادر عقدش را بر سر گذاشته و سر سفره عقد با اجازه پدر و مادرش بله می‌گويد. در سفره عقد علاوه بر وسايل معمول عقد، چند عدد تخم مرغ ( سمبل آرزوی بچه دار شدن ) در ظرف برنجی قرارداده می‌شود.

فاصله زمان عقد تا عروسى که دوران نامزدى ناميده مى‌شود، ‌ممکن است کوتاه باشد يا حدود يک سال و بيشتر طول بکشد.این فاصله زمانی فرصت خوبی است تا خانواده عروس جهيزيه تهیه کند و در این فاصله زمانی در مناسبتهایی مانند عيد نوروز، عيد قربان و یا چله زمستان خانواده‌ها، هديه‌هايى براى يکديگر می‌فرستند.

گیشه بری یا عروس بران

گیشه بری، به معنای بردن عروس به خانه داماد؛ پرهيجان‌ترين بخش مراسم ازدواج در گیلان است. این مراسم پرشور در انتهای عروسی با صدای ساز و نقاره و ترانه خوانی و کف‌زدن خانواده عروس و داماد و دیگر مهمانان برگزار می شود و به اين ترتيب عروس رهسپار خانهٔ‌ بخت مى‌شود.